بررسی نظام های مختلف طبقه بندی کالا و خدمات و ارزیابی اقتصادی-اجتماعی نظام ملی طبقه بندی کالا و خدمات در ایران (ایران کد)

در بسیاری از کشورهای جهان سیستم‏های طبقه بندی و کدگذاری در چرخه های اقتصادی مورد استفاده قرار می‏گیرد. در برخی کشورها از سیستم‏های طبقه بندی بین المللی و در بعضی دیگر علاوه بر سیستم‏های بین المللی، از سیستم های بومی نیز استفاده می شود. نظام ملی طبقه بندی و کدگذاری کالا و خدمات ایران به عنوان یک نظام بومی که ارتباط خود را با سیستم های بین المللی حفظ کرده است، سعی دارد نیازهای موجود در این حوزه را پاسخ ‏دهد. هدف این پژوهش، مقایسه نظام ایران کد با سایر نظام های طبقه بندی و کدگذاری، و بررسی منافع و هزینه های اجرای این نظام برای گروه های جامعه است. بررسی منافع و هزینه های اجرای نظام ایران کد در قالب جدول کالدور هیکس نشان داد که منافع خالص برای تمامی گروه های جامعه (مصرف کنندگان کالا و خدمات، مشترکین اطلاعاتی و ...) به جز گروه عرضه کنندگان کالا و خدمات مثبت و برای این گروه نامشخص است. ارزیابی منافع خالص گروه عرضه کنندگان با استفاده از پرسشنامه صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش، شرکت های عضو ایران کد بودند و تعداد پرسشنامه 202 عدد بوده است. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه بندی شده انجام پذیرفت. نتایج آزمون ویل کاکسون و آزمون رتبه های دبلیو کندال نشان داد منافع خالص برای عضویت در نظام ایران کد منفی است. علت منفی بودن منافع خالص برای این گروه را می‏توان، عدم فراگیر شدن نظام ایران کد در زنجیره‏های تامین، عدم تامین نیاز های اطلاعاتی و عدم آگاهی شرکت های عرضه کننده و مصرف کنندگان کالا و خدمات دانست.